What a week

Maandag had ik een afspraak met de sociaal werkster verantwoordelijk voor de twee zussen waar ik over sprak in een eerder blogbericht. De vrouw heeft niets van zich laten weten en is ook niet komen opdagen. Jammer maar helaas. Dinsdag heb ik haar eens opgebeld. Blijkbaar had ze geen auto om tot bij ons te komen. (Beste sociaal werkster, bedankt om ons hiervan op de hoogte te brengen!). Dan heb ik maar een update gevraagd over de case. Dit was haar antwoord: 'Na een grondig onderzoek heb ik besloten om de kinderen toch te plaatsen.' Ik was verbijsterd. Hoezo? Waarom? Wanneer dan? Het antwoord dat ik op al deze vragen kreeg was simpelweg: 'Na grondig onderzoek is het mijn professionele opinie dat dat de beste oplossing is.' Meteen bood ik haar een weerwoord. Heb je onderzoek gedaan naar het potentiële pleeggezin? 'Ja hoor' antwoordde ze. 'Ze zijn niet bereid om haar op te vangen.' Toen ik zei dat ik ze zelf gebeld had, gaf ze eerlijk toe niet met het gezin gesproken te hebben. Wel heeft ze contact gehad met de grootmoeder. (Je weet wel... De grootmoeder die deel uitmaakte van de mishandeling.) Daarnaast uitte ze haar bezorgdheid, in haar professionele opinie, over de tussenkomst van de moeder. Toen ik zei dat de biologische moeder de dag ervoor nog op bezoek geweest is en dat dit vlot verlopen is en dus haar zorgen onterecht waren, wist ze geen beter antwoord dan dat dit haar beslissing was in haar professionele opinie. Blijkbaar wilt ze me toch duidelijk maken wie hier de professional is en met andere woorden dus wie bovenaan de hiërarchie staat. Ik heb het gesprek dan maar professioneel afgesloten met een afspraak voor vrijdag te regelen. Catherine belt de magistraat en zij weet ons te vertellen dat de sociaal werkster wel degelijk met iedereen aan tafel gezeten heeft. Het is duidelijk dat de sociaal werkster gelogen heeft tegen de magistraat net zoals ze eerder bij mij geprobeerd had. De tranen stonden mij in de ogen. Ik was machteloos, verslagen, ... Er is officieel niets meer dat ik kan doen om de zussen bij elkaar te houden of om de zussen in een gezin te laten opgroeien. Niet veel later kwam Catherine, mijn stagebegeleidster, binnen. Ze is even verslagen als ik en wordt boos. Het is niet eerlijk wat ze deze kinderen aandoet. Ze heeft zelfs geen idee hoe de meisjes zijn of hoe ze er uit zien... We besluiten het te vertellen aan het veertienjarig meisje. Met een bang hartje halen we haar van school af en vragen we dat ze in het bureau komt. We vertellen haar het slechte nieuws. Ze verstijft. Er komt geen woord uit en ze geeft geen kik. We proberen op haar in te praten, maar geen resultaat. We proberen haar duidelijk te maken dat ze het recht heeft om gehoord te worden, dat ze zich moet uiten, maar voornamelijk dat wij er zijn om haar te helpen. We willen dat ze weet dat ze er niet alleen voor staat. Ik had op een bepaald moment het gevoel dat ze ons zelfs niet meer hoorde of dat ze niet meer in staat was om te bewegen. 'Wil je even alleen zijn?' vroegen we. Ze knikte, stond recht en ging naar haar kamer. Dat was mijn breekpunt. Ik ben beginnen huilen. Ik wou roepen, tieren, boos worden, ... wetende dat dit niets uitmaakt, ben ik blijven huilen. Dit is niet eerlijk. Haar reactie was hartverscheurend. Er is officieel niets meer dat we kunnen doen. Op zo een machteloos moment vraag ik me af waarom ik sociaal werk studeer. Is dit wat mijn job inhoudt? Catherine troost me met de volgende woorden: 'Als wij niet betrokken zijn en niet vechten voor kinderen zoals zij wie doet het dan wel?' Ze heeft gelijk... Ik stort mij op het werk. Af en toe ga ik kijken hoe het gaat, maar ze ligt in haar bed en geeft geen krimp. Catherine laat haar weten dat we vertrekken, maar dat ze altijd welkom is om langs te komen ongeacht het uur.

De dag erna zijn we haar van school gaan halen. Catherine had mij gevraagd om haar psychosociale begeleiding te geven. Alleen ... Ik? Alleen? Hoezo? Kan ik dit wel? Respecteert ze mij wel? Wat als ze mij niet leuk vindt? Wat als ik domme dingen zeg? Met een quote uit de bijbel krijgt Catherine mij weer gekalmeerd: 'Let no one look down on you because you are young, but set an example for the believers in speech, in conduct, in love, in faith and in purity.' Ik begreep meteen wat ze bedoelde. Als ze zegt laat niemand op je neerkijken door je leeftijd, bedoelt ze hiermee dat ik niet zo hard mag zijn voor mezelf. Ze gaat verder en verduidelijkt: 'Meid, zegt ze, je hebt zo veel levenservaring. Je hebt je studies, je reizen, je wereldkennis, maar voornamelijk je open karakter. Dit lukt je wel.' We spreken af dat ik met haar een ijsje ga eten. Dit was de meest relaxte psychosociale begeleiding die ik ooit toegepast heb zonder spel en wat is ze toch intelligent voor een tiener. We praten over haar leven, maar ook over de mijne zonder in detail te treden.  Op een of andere manier vond ik vandaag de ideale balans tussen afstand en nabijheid, tussen professionaliteit en humaniteit, maar voornamelijk tussen wie ik ben en de sociaal werker in mij. Wat een ervaring. Ze heeft verschillende dingen blootgegeven die anderen niet wisten. Dit voelde voor mij echt aan als een eer. Ik bedank haar dat ze deze dingen met mij wilt delen en wijs haar erop dat dit tussen ons blijft.

Wat een ervaring! Donderdag en vrijdag volg ik een workshop over de kinderwetgeving in Zuid-Afrika. Dit is waarschijnlijk voor jullie niet erg interessant, dus dan heb ik niet veel te vertellen. Tot volgende week ;-)

Frustratie, onmacht, overwinning en plezier

De tweede week is voorbij gevlogen. Er zijn enkele dossiers volledig aan mij overgedragen. Nu is het voor echt! Ik voelde me deze week met andere woorden een echte sociaal werkster. Dit heeft zo zijn voor- en nadelen. Ik mag zelfstandig werken. Dit zorgt voor een grote verantwoordelijkheid, maar ik heb het gevoel dat ik in een veilige omgeving zit waar ik fouten mag maken. Ik krijg de vrijheid om familiebezoeken te regelen, een relatie op te bouwen met de kinderen op mijn manier, individuele therapiesessies te houden, contact op te nemen met de verantwoordelijke sociaal werkers, ... Dat laatste is zowel een voordeel als een nadeel. Zoals ik in een eerder blogbericht beschreven heb, zijn de Zuid-Afrikaanse sociaal werkers niet te vergelijken met de Belgische sociaal werkers. Ik weet niet of dit deel uitmaakt van de cultuurschok of van het verschil in opleiding.

Donderdag heb ik zelf mogen ondervinden hoe sommige sociaal werkers hier te werk gaan. 's Ochtends waren Catherine en ik aan het wachten in de rechtbank op een oud dossier waar Catherine moest getuigen. (Resultaat: na 3 uur wachten is de zitting gewoon verplaatst.) Tijdens het wachten krijgen we een telefoontje van een sociaal werkster van een ander dossier met de vraag of we de twee zussen willen klaarmaken. Ze gaat ze namelijk plaatsen in een jongerentehuis. Toen we de reden achter de plaatsing vroegen, kregen we het volgende als antwoord: 'Het kandidaat pleeggezin is niet bereid om de meisjes op te vangen.' Dit vonden wij raar aangezien we dinsdag nog op huisbezoek geweest waren en ze op dat moment nog erg enthousiast waren. We zijn meteen overgegaan tot actie. Gebeld naar het huis, naar de potentiële pleegmoeder, naar de potentiële pleegvader, terug naar de sociaal werkster (zij was al vertrokken naar de rechtbank om de zaak te finaliseren), naar de sociale dienst, naar de rechtbank, naar de magistraat, ... Allemaal stappen die we gezet hebben om toch maar een plaatsing in een tehuis te vermijden. Gelukkig maar! Als we ons verhaal niet hadden kunnen doen tegen de magistraat, dan had ze de kinderen waarschijnlijk geplaatst. Het was een zeer emotionele dag. Voornamelijk omdat we ons zo machteloos voelden. We zaten letterlijk vast omdat er geen mogelijkheid was om de rechtbank te verlaten. Het gaf me wel meteen inzicht over hoe hard het personeel van Zanethemba begaan is met de kinderen. Ze willen alleen het beste en zijn bereid om hier voor te vechten.

Het is belangrijk om te weten dat er niet alleen zo een situaties gebeuren. Dit wou ik gewoon even beschrijven om de realiteit weer te geven. In foto's zal ik laten zien hoe het alledaagse leven ook verder gaat:

Zangles gevolgd door een van de kinderen in Zanethemba

Meet my very first client!

(Wegens beroepsgeheim mag zijn identiteit niet gekend zijn!)

Afgelopen weekend 

The Valley Market:

,

Valley Vibes:

Schoenmakerskop:

Omdat we te gierig waren om een Uber te betalen zijn Heleen en ik maar in de koffer gekropen van een mega kleine, oude en gehuurde rommelbak waar absoluut geen plaats was voor 7 personen. Bij het zien van politie hebben we ons maar klein gemaakt. 

Dit weekend Kragga Gamma Game Park in de regen!:

(Sorry voor diegene die foto's van de dieren verwacht, maar ik heb geen foto's genomen aangezien dit mijn vijfde safari is op drie jaar tijd) 

Sociaal werk in Zuid-Afrika

Mijn eerste stageweek is achter de rug. Ik was even vergeten hoe vermoeiend stage kon zijn. Wat een emotionele rollercoaster was het weer. Een tip voor alle lezers en dus voornamelijk toekomstige vrijwilligers en stagiaires. Laat je niet afschrikken door alles wat ik hier onder schrijf. Iedereen beleeft Zuid-Afrika op zijn eigen manier. Net omdat het mijn tweede keer in Zuid-Afrika is, heb ik een andere kijk op het dagelijks leven hier. Het is het zeker waard!

Frustratie en onmacht

Deze week heb ik de kinderen beter leren kennen zowel aan de hand van spel als aan de hand van hun dossiers. Het zijn schatten van kinderen met elk hun eigen verhaal. Als je hun achtergrond kent, dan kan je de persoon ook gemakkelijker blijven zien achter het gedrag. Ze (over)leven allemaal op hoop. Hoop op een betere toekomst, hoop op een nieuw gezin, hoop dat ze hun verleden achter zich kunnen laten, ... Sociaal werkers hebben de opdracht om deze hoop en dromen te realiseren. Toch lees ik in veel dossiers dat de sociaal werkers niet komen opdagen tijdens rechtszaken, geen actie (willen) ondernemen,  dossiers kwijtspelen, de kinderen in tehuizen willen plaatsen (terwijl het bewezen is dat de beste lange termijn oplossing voor kinderen nog steeds is om op te groeien in een familie), enz. Het is niet eerlijk hoeveel onrecht deze kinderen is aangedaan door hun eigen familie. Als ze daarnaast ook oneerlijk behandeld worden door de mensen die pleiten om ze te helpen, dan gaat dit voor mij een stap te ver. Waarom kies je voor een job in de sociale sector als je je opdracht niet serieus neemt? Waarom jaren een opleiding volgen om dan je werk te laten liggen? De werkdruk is belachelijk hoog. Dat weten we. Ze halen deze reden dan ook meermaals aan. Maar verdorie, begin er dan niet aan... Het zijn tenslotte levens waar we over beslissen. De handelingen die hier worden gemaakt door sociaal werkers kunnen bepalend zijn tussen opgroeien in een thuis of op straat. In Zuid-Afrika kan dit het verschil betekenen tussen leven en dood. Dit maakt mij zo kwaad.. Ik had mezelf nog zo voorgenomen om de wereldverbeteraar in mij aan de kant te schuiven.. Blijkt dat je jezelf en dus ook anderen niet zo gemakkelijk kan veranderen.

Ongeloof
Vandaag kreeg ik te horen dat een abortus kan plaats vinden op eender welk moment tijdens de zwangerschap en eender waar. Je hebt als vrouw de keuze tussen een ziekenhuis, thuis of gewoon op straat. Er zijn erg goedkope pilletjes te vinden in de townships bij een man die ze blijkbaar in elke township 'De Nigeriaan' noemen. Toen ik deze informatie kreeg, werd ik misselijk. Er gingen zo veel emoties door mij heen, dat mijn lichaam niet kon reageren. Ik wist op dat moment niet of ik wou huilen, roepen, boos worden of huiveren. Bij het schrijven van de voorgaande zinnetjes kreeg ik het zelfde gevoel. Het is niet anders te beschrijven van misselijkmakend.

Stress en verantwoordelijkheid
Vrijdag komt er een nieuw kindje naar Zanethemba en zijn case wordt aan mij toegewezen. Ik, een 23 jarige student met het uiterlijk van een 12-jarige volgens de verzorgsters van Zanethemba, ben verantwoordelijk voor de toekomst van een tweejarig kindje die waarschijnlijk meer heeft meegemaakt in zijn korte leven dan ik. Het is een vreemd gevoel.. Eerst was ik enthousiast, want het was meteen echt. Ik in mijn rol als sociaal werker ben er klaar voor om volledig in het werkveld te stappen. Ik, als student, voelde meteen de zenuwen opkomen.

Geluk, liefde en toch een beetje respect
Om dit bericht af te sluiten wil ik eindigen met positieve gevoelens die ik heb mogen ervaren. De meeste kinderen zijn helemaal niet verlegen en schuwen mij dus ook niet. Het is leuk om na een week liefde te mogen ontvangen van deze kinderen. Ze vinden mijn haar zo fascinerend en ik laat ze het dan ook dagelijks vlechten. Met alle gevolgen van dien.

Door het 'slechte' weer (23° graden brrrr) van de afgelopen twee dagen blijven de kinderen binnen en keken we naar Disneyfilms. Als ex-medewerker van de Fun ken ik praktisch alle films en de daarbij horende liedjes dus uit het hoofd. Toen ik begon mee te zingen werd het stil. Iedereen keek om met hun monden open. Het uur daarna hebben we niet anders gedaan dan samen gezongen. Kinderen die daarvoor erg afstandelijk waren tegenover mij, zaten mee in de kring. Een 14-jarig meisje dat samen met haar zus onder mijn verantwoordelijkheid valt, heeft laten blijken dat ze mij ergens respecteert. Respect krijgen van een tiener in een schrijnende situatie doet iets met een mens. Zo zie je maar dat een taalbarrière geen drempel hoeft te zijn als je maar gewoon de lyrics van Justin Biebers laatste hits kent.

Avontuur
Morgen gaan we brunchen in The Valley Market en dan naar een festival genaamd Valley Vibes met lokaal talent. 's Avonds is het dan eindelijk zover. Mijn eerste braai! Ik weet geen betere manier om mijn gedachten te verzetten. Ik kan niet wachten om te genieten van alles wat Port Elizabeth mij nog te bieden heeft.

Volgende week meer!

P.S.: Ik heb dit bericht in volle emotie geschreven, dus het kan zijn dat er fouten instaan en dat het erg ongestructureerd leest. Sorry daarvoor! Er komt namelijk erg veel op mij af ;-)